-
Wielkie domy handlowe patrycjuszy florenckich udzielały pożyczek (wysoko oprocentowanych) potężnym rodom magnackim, a nawet monarchom całej Europy. Rozwój gospodarczy doprowadził do niebywałego ożywienia kulturalnego, artystycznego. To właśnie Italia wydała w omawianym czasie takich poetów i pisarzy, jak Dante, Petrarca czy Boccaccio i takich artystów, jak Cimabue, Giotto, Andrea Pisano czy Arnolfo di Cambio. Ich twórczość przygotowała narodziny wielkiej epoki w dziejach ludzkości — renesansu. Jakżeż architektura, także obronna, mogła w tych czasach ożywienia, przedproża nowożyt- ności, pozostać na uboczu? Konkurencja poszczególnych miast i księstw włoskich, rywalizacja wzbogaconych rodów implikowała w większym jeszcze stopniu niż w czasach romańskich potrzebę obwarowywania siedzib prywatnych i całych miast.