Rzecz jest przeciwstawna idei jako to, co poznaje się z zewnątrz, temu co poznaje się od wewnątrz. Rzeczą jest … wszystko o czym nie możemy wytworzyć sobie adekwatnego pojęcia poprzez zwykłą analizę myślową…, a zarówno ich cechy charakterystyczne, jak i nieznane przyczyny, od których zależą, nie mogą zoscać odkryte na drodze najbystrzejszej nawet introspekcji” (ibid.: 9-10). Ostatnie trzy składniki metody Durkheima umacniają jeszcze jego neu- .ralizm aksjologiczny, wyłączając problematykę wartości z rozważań socjologicznych. Bo gdyby nawet przyjąć jakąś formę obiektywnego istnienia wartości na zasadzie zewnętrznego, obserwowalne- go zjawiska, to trudno byłoby zaprzeczyć, że muszą one być uświadamiane przez członków zbiorowości i komunikowane badaczowi, a tu wchodziłaby w grę jakaś forma introspekcji.