-
Najazdy Celtów i Germanów z końcem starej ery, a następnie kilka wieków trwający chaos i przemieszczenia etniczne w toku wielkiej wędrówki ludów położyły kres pięknemu rozwojowi kultur prasłowiańskich i ich drewniano-ziemnym grodom. Jednakże po ustaniu wędrówek ludów, gdzieś od VI—VII stulecia, na ziemiach polskich znów wyrastają solidne grody obronne (już z całą pewnością słowiańskie więcej: prapolskie), nawiązujące do budownictwa warownego ludności kultury łużyckiej. Poszczególne plemiona łączą się w większe związki plemienne, poczynają tworzyć zalążki organizacji państwowych, by około połowy X w. doprowadzić do ukształtowania się państwa polskiego. Przyjęcie przez Mieszka I chrztu w 966 r. i włączenie młodego państwa w orbitę wpływów kultury zachodniej przyspieszyło proces jego feudalizacji, proces „równania” do Europy Zachodniej w sensie kulturowym, społecznym i politycznym,