Przy czym orientacja ta nawiązywała do założeń wczesnego neopozytywizmu i tego modelu nauk}., który w ramach filozofii został już wcześniej odrzucony jako nieadekwatny. Mokrzycki upatruje dwa powody tej niezwykłej kariery neopozytywizmu w socjologii: 1) filozofia nauki ze swą receptą na naukowość otwierała przed naukami społecznymi perspektywę zrównania ich statusu z naukami przyrodniczymi; 2) nastąpiło to w sprzyjającym klimacie intelektualnym, w okresie, w którym wydawało się, że nauka „zdobywając kolejne obszary” jest w przededniu zdobycia obszaru zjawisk psychospołecznych i kulturowych.