-
Ciekawiej natomiast prezentuje się gotycka architektura obronna Italii. Na polu kultury Italia przodowała w Europie już od wczesnego średniowiecza. Była już mowa w podrozdziale o architekturze romańskiej o tym, do jakiego znaczenia i rozwoju doszły we Włoszech miasta, jak również o trwaniu, właśnie tu niemal tylko tu, pewnych form w architekturze od czasów antyku. Teraz, w okresie od połowy XIII do XV w. włącznie rozwój potęgi gospodarczej i ekonomicznej miast włoskich osiągnął swe apogeum. Wenecja i Genua, zresztą konkurujące ze sobą, opanowały niemal cały handel śródziemnomorski, utrzymywały swe faktorie na Wybrzeżu Lewantyńskim, nad Morzem Czarnym, a nawet prowadziły handel z odległymi krainami południowej wschodniej Azji.
